Ziyaretçilerin Yorumları
Bu bölümde yer alan bilgiler Google Haritalar'da öne çıkan yorumlardan yapay zeka kullanılarak derlenmiştir. Hatice Sultan Cami Google Haritalar bağlantısı 'nı inceleyebilirsiniz.
Hatice Sultan Camii: Tarih Kokusunu Hissedeceğiniz Sıra Dışı Bir Mekân
Geçmişten Günümüze Kısa Bir Yolculuk
İstanbul’un Fatih ilçesinde, Ayvansaray Mahallesi’nde, Şişhane Caddesi’nin kıyısında sessizce duran Hatice Sultan Camii... Her köşesiyle adeta bir zaman tüneli. Hikâyesi epey katmanlı: Başlangıç noktasında, III. Mustafa’nın üçüncü eşi Adilşah Kadın Efendi tarafından 1790’ların sonunda, Tekfur Sarayı’nın karşısında ahşap bir mescid ve sıbyan mektebi olarak ortaya çıkıyor. O dönemden günümüze kalan bir şey var mı? Neredeyse yok. Çünkü zaman, o ilk yapıları silip süpürmüş.
Ama burada hikâye bitmiyor. Adilşah Kadın’ın vefatından sonra, kızları Beyhan ve Hatice Sultanlar annelerinin hatırasını yaşatmak için 1805-1806 yıllarında bugünkü taş camiyi yaptırıyorlar. Gerçi, empire tarzın zarafeti eski mescidde varmış; yeni yapılan camide ise bu üslup yerini daha sade bir mimariye bırakmış. Mimarının kim olduğu kesin bilinmese de, Hatice Sultan’ın boğazdaki yalısından yola çıkarak, projede ressam İ. Melling’in parmağı olabileceği düşünülüyor (kim bilir, belki de doğru).
Mimari ve Detaylar: Sade, Ama Şık
Caminin bir diğer adı var: Şişhane Camii ya da Adile Şah Kadın Hatice Sultan Camii. Uzunlamasına dikdörtgen plan, bir sıra taş bir sıra tuğla duvarlar, ahşap çatı ve kiremit örtü... Giriş kapısı, klasik camilerdeki gibi mihrabın karşısında değil; biraz köşeden giriyorsun. Mihrap çiniyle bezenmiş, tavan ahşap. Minber ve kürsü ise Adapazarı’nda torna işçiliğiyle özenle yapılmış – ahşap detaylar adeta birer dantel gibi.
Pencerelere dikkat: Sol duvarda altlı-üstlü üçer, sağda ise ikişer pencere var. İç alanı 78 metrekare; yani samimi, küçük ve sıcak bir ibadet ortamı. 150 kişi aynı anda namaz kılabiliyor. Caminin taş duvarla çevrili avlusu ise 825 metrekareye yayılmış; nefes almak, biraz durup düşünmek için birebir.
İbadet Olanakları ve Pratik Bilgiler
- Avluda abdest alma yerleri ve tuvalet mevcut.
- Minare, orijinaline tam uymasa da, estetik açıdan oldukça hoş ve tek şerefeli.
- Kadınlar mahfili, dar son cemaat yerinin hemen üzerinde yer alıyor.
Caminin konumu da bir başka avantaj: Edirnekapı surlarının hemen yanında, Ayvansaray’da, Tekfur Sarayı’nın altına kurulmuş. Yolunuzu kaybetmeniz zor – ama eski İstanbul’un kaybolan izlerini hissetmek istiyorsanız, tam da aradığınız yer burası.
Mahalledeki Değişim, Zamanda Yolculuk
Bir ziyaretçi, “Eskiden Alparslan İlköğretim Okulu’nun yanındaki cami” diye tarif etmiş. O okul artık yok; şehir değişiyor, anılar ise kalıyor. Bir başkası ise nostaljik bir dokunuşla, Eğrikapı’daki eski kahveden ve çevredeki dönüşümden bahsetmiş – konserveci Nevzat’ın yeri bile artık hatıralarda!
Bir küçük not: Bazı ziyaretçiler caminin kapalı olduğu anlara denk gelmiş. İçini gezmek, atmosferini hissetmek için en iyisi namaz vakitlerinde uğramak (ki böylece o ahşap tavanın serinliğini ve çini mihrabın güzelliğini bizzat görebilirsin).
Hatice Sultan Camii: Sessiz, Zarif ve Samimi
Her şey bir yana, Hatice Sultan Camii’nin hikâyesi ve varlığı, geçmişin bugüne taşınan ince, kırılgan bir bağı gibi. Bazen küçük camilerde büyük bir huzur bulursun ya – işte burası da öyle bir yer. Yolun Ayvansaray’a düşerse, bir uğra; belki eski bir öğrencinin, eski bir komşunun anılarına ortak olursun. Ya da sadece, taş duvarların arasında kendi huzurunu bulursun.