Çarşı Hoca Ali Cami

Urla'nın Kalbinde Tarih: Çarşı Hoca Ali Camii

Osmanlı Zarafetiyle İç İçe Bir Durağın Hikâyesi

Urla’nın eski çarşısında sakince yükselen Çarşı Hoca Ali Camii—kimi zaman Kılıç Ali Paşa Camii, bazen de kısaca Çarşı Camii diye anılır—Osmanlı mimarisinin sade ama güçlü bir örneği. Caminin kitabesi ne yazık ki bugüne ulaşmamış, bu yüzden net bir inşa yılı yok elimizde. Ama mimarisine şöyle bir bakınca, taş ve tuğla işçiliğiyle, o kareye yakın dikdörtgen planıyla, insan hemen 16. yüzyıl havasını içine çekiyor. Zaten Evliya Çelebi de boşuna övmemiş; Seyahatnâmesi’nde, “Çarşı içerisinde teferrucgâh çınarı âliler ile hamamı müzeyyen olmuş kurşunlu ve kârgir kubbeli bir müferrih camii zıbadır” demiş. Bir başka deyişle, tam şehrin göbeğinde, gölgesinde huzur arayanların uğrak yeri...

Mimari Detaylar ve Dış Mekân Atmosferi

Caminin ana yapısı kesme taş ve tuğladan, merkezi kubbesiyle başınızı kaldırdığınızda hemen kendini belli ediyor. Önündeki son cemaat yeri—şöyle bir soluklanmalık, sakince beklemelik. Minare? O da ayrı bir güzellik: yuvarlak gövdeli, tek şerefeli ve taş kaide üzerine oturmuş. Binanın 19. yüzyılda geçirdiği onarımlar sonucu özgün detaylarının bir kısmı kaybolmuş olsa da, genel dokusunu korumayı başarmış. Hani bazı yapılar vardır, ne olursa olsun ruhunu kaybetmez—işte öyle bir yer burası.

İbadet ve Ziyaret İmkânları

• Çarşı Hoca Ali Camii’nin dış avlusu nispeten geniş—özellikle yazın, gölgede birkaç dakika oturmak için birebir.
• Yanında şadırvan ve tuvaletler; hem ziyaretçilerin hem de çarşı esnafının ihtiyaçlarına çözüm.
• İçeride kadınlara ayrılmış, küçük ama özel bir bölüm de düşünülmüş.
• Klimalarla serinletilen iç mekân yazın ferahlatıcı; Urla sıcağında nefes aldırıyor.
• Ancak küçük bir not: Vakit namazları dışında iç kapı çoğunlukla kilitli, yani caminin içini her zaman gezemeyebilirsiniz.

Çevresindeki Yaşam ve Manevi Hava

Caminin hemen önünde, gölgesini cömertçe sunan çınar ağaçları var. O ağaçların altında, uygun fiyatlı çay servisi yapan bir çay ocağı göze çarpıyor—hani tam “bir soluklanayım” dediğinizde. Çarşı içinde dolaşırken caminin manevi atmosferini hissetmemek imkânsız. Üstelik, cemaatin ve imamın güzel kıraati de, bu huzurlu ortamı tamamlıyor. Buraya uğrayıp da mutlu ayrılmayan pek yok gibi—yorumlarda da herkesin ortak hissi bu.

Kısacası...

Çarşı Hoca Ali Camii, Urla’nın tarihi dokusu içinde, Osmanlı mirasının sakin ve içten bir yansıması. Sade mimarisi, gölgesindeki huzur, pratik imkânları ve manevi atmosferiyle, yolunuz Urla’ya düşerse uğramadan geçmeyin. Belki Evliya Çelebi kadar uzun uzun anlatamayız, ama o çınarların altında bir bardak çay içmeden, bu caminin tadı tam çıkmaz.